ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ
Α1. Στις συγκεκριμένες παραγράφους αναλύονται οι συνέπειες που θα επιφέρει στη ζωή του ανθρώπου η εξέλιξη της τεχνολογίας τα επόμενα χρόνια. Συγκεκριμένα, αφού παραθέτει παραδείγματα προϊόντων της τεχνολογικής εξέλιξης που έχουν μελλοντικά τη δυνατότητα να αντικαταστήσουν το ανθρώπινο δυναμικό. Με βάση αυτό, περιγράφει την απειλεί της μείωσης των θέσεων εργασίας που πρόκειται να συμβεί, την οποία προβλέπει με ακρίβεια, αποδίδοντας την στην επιστημονικά αποδεδειγμένη προτίμηση των τεχνολογικών προϊόντων έναντι των εργαζομένων. Συμπερασματικά, τονίζεται η δυσκολία με την οποία οι άνθρωποι στο μέλλον θα βρίσκουν θέση εργασίας.
(Οδηγίες: Όταν μας ζητείται να συμπτύξουμε τα νοήματα μέρους του κειμένου, εφαρμόζουμε ό, τι γνωρίζουμε ήδη για την περίληψη, αλλά σε μικρότερη κλίμακα. Δηλαδή, συντάσσουμε μία θεματική περίοδο στην οποία αναφέρουμε το θέμα των συγκεκριμένων παραγράφων το νόημα των οποίων παραθέτουμε. Έπειτα, παραθέτουμε με δικά μας λόγια σε δικό μας ύφος και ενιαίο κείμενο τις σημειώσεις που κρατήσαμε κατά την αρχική ανάγνωση του κειμένου, σε μορφή πλαγιοτίτλων, αποφεύγοντας να χρησιμοποιήσουμε τις αυτούσιες λέξεις- φράσεις του κειμένου καθώς επίσης και οικείο ύφος. Τέλος, εξετάζουμε αν έχουμε χρησιμοποιήσει κατάλληλα διαρθρωτικές λέξεις που να δείχνουν τη νοηματική σχέση των ιδεών. Περίληψη: 15 μονάδες => 07 περιεχόμενο, 03 έκφραση, 05 δομή, Ποινή 1-2 Μονάδες για υπέρβαση του ορίου των λέξεων)
Β1. Λ (« Η άνοδος της «μηχανικής νοημοσύνης»… απειλούνται»)
Λ («Κι αυτό δε θα ισχύσει… γιατροί»)
Σ (« Πρόσφατα μάλιστα… 10- 20 χρόνια»)
Σ (« Η τεχνολογία, συνεπώς, … με τις μηχανές)
(Οδηγίες: Σε αυτές τις ασκήσεις ακόμα και αν δεν σας το ζητάει η εκφώνηση, καλό είναι να μη μένετε στη γενική εντύπωση που σας άφησε το κείμενο. Να εντοπίζετε πάντα τα χωρία που επιβεβαιώνουν ή όχι την πρόταση που σας δίνεται.)
Β2. Η παράγραφος αναπτύσσεται με τη μέθοδο των παραδειγμάτων. Συγκεκριμένα, ο συντάκτης του κειμένου προκειμένου να τεκμηριώσει την άποψή του ότι η τεχνολογία εξελίσσεται ραγδαία.
Θεματική περίοδος: «Όμως… αιώνα»
Λεπτομέρειες: «Η μηχανική νοημοσύνη… μόνο του»
Περίοδος κατακλείδα: δεν έχει
( Οδηγίες: Θα πρέπει να αναπτύσσεται η απάντηση σε παράγραφο. Η απάντηση πρέπει να περιλαμβάνει το είδος του τρόπου ανάπτυξης καθώς επίσης και αιτιολόγηση της συγκεκριμένης επιλογής από το συγγραφέα. Τι επιδιώκει σε κάθε περίπτωση να τονίσει ή τεκμηριώσει;)
Β3. που μπορούν να αυτοματοποιηθούν-> δευτερεύουσα αναφορική ονοματική επιθετική προσδιοριστική στη λέξη «εργασιών».
(Οδηγίες: Η άσκηση ζητά αναγνώριση της δευτερεύουσας αναφορικής πρότασης. Δες τη θεωρία σελ. 176- 177 σχολικό βιβλίο β΄λυκείου)
Β4. Επιμερίζει, επιζήμιες, δημιουργεί, καταστροφικά, αναλώνει.
( Οδηγίες: Σε αυτές τις ασκήσεις, πάντα να εντοπίζετε τις λέξεις στο κείμενο και αφού διαβάσετε όλη την πρόταση, να ελέγχετε αν όντως μπορούν να τις αντικαταστήσουν χωρίς να αλλοιώνεται το νόημα.)
Β5. Στην εικόνα παρατηρούνται άνθρωποι που λόγω της εμφάνισης τους συμπεραίνεται ότι πρόκειται για εργαζόμενους- επαγγελματίες. Οι άνθρωποι αυτοί τρέχουν πάνω σε γρανάζια ή τα παρατηρούν από μακριά μελετώντας τα, τα κρατούν ή είναι απλώς σκεφτικοί κοιτάζοντάς τα. Απεικονίζεται εδώ η μηχανιστική πλευρά της εργασίας και η εξατομικευμένη απασχόληση, η ειδίκευση και σε συγκεκριμένες περιπτώσει η εξειδίκευση σε έναν τομέα. Κάθε άνθρωπος δείχνει να έχει αναλάβει έναν τομέα- γρανάζι και κινώντας τα όλοι μαζί κινούν έναν μηχανισμό- εργασία. Συμπερασματικά , γίνεται απεικόνιση του καταμερισμού της εργασίας σε διάφορους εξειδικευμένους τομείς.
(Οδηγίες: Περιγράφουμε πρώτα αυτό που βλέπουμε να εικονίζεται και έπειτα διατυπώνουμε την ερμηνεία μας, προσέχοντας να κινείται στο ευρύτερο θεματικό πλαίσιο του διαγωνίσματος)
Γ. Στο συγκεκριμένο απόσπασμα, ο πατέρας, αγιογράφος στο επάγγελμα, προσπαθεί να μυήσει και το νεαρό γιο του σε αυτή την τέχνη. Γίνεται ιδιαίτερα πιεστικός, επισημαίνοντας ότι δεν υπάρχει άλλος για να διδαχθεί την τέχνη που ασκούσαν οι προκάτοχοί του και κληροδότησαν και στον ίδιο. Ο συγγραφέας αποδίδει αυτή του τη διάθεση με τη χρήση του α΄και β΄ενικού προσώπου και ευθέως λόγου, καθώς ο αγιογράφος απευθύνεται στο γιο του επιτακτικά («Θα σου μάθω την τέχνη θέλεις και δε θέλεις, μπορείς και δεν μπορείς… η τέχνη τους των παλιών»). Ο γιος του, ωστόσο, δεν ανταποκρίνεται θετικά. Ο νους του διαρκώς αποσπάται σε σκέψεις. Αυτό γίνεται φανερό με τη χρήση μεταφορών και εικόνων («Το χέρι του όμως εργαζότουν μηχανικά… αλέθοντας το χρώμα»). Αισθάνεται ότι δεν τα καταφέρνει, όσο και αν προσπαθεί. Παραδέχεται τέλος, σε α΄ενικό πρόσωπο και με τη χρήση ευθέως λόγου ότι δεν έχει την καλλιτεχνική κλίση που απαιτείται ώστε να συνεχίσει την οικογενειακή παράδοση («Εκατάλαβα», αποκρίθηκε το παιδί, «μα η επιστήμη είναι δύσκολη. Το χέρι μου δεν ακούει και δεν κάνει ό,τι του προστάζω»).
(Οδηγίες: Διαβάζουμε πολύ προσεκτικά την εκφώνηση για να μη βγούμε εκτός θέματος. Πάντα χρησιμοποιούμε παραπομπές από το λογοτεχνικό κείμενο, ώστε να τεκμηριώσουμε την άποψή μας.
15 μονάδες => 07 περιεχόμενο, 05 έκφραση (συμπεριλαμβάνεται η αξιοποίηση κειμενικών δεικτών), 03 δομή, Ποινή 1 Μονάδα για υπέρβαση του ορίου των λέξεων!)
Δ. ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΤΟΠΟΣ
Προσφώνηση: Αξιότιμε κ. Υπουργέ,
Πρόλογος: Οι νέοι του σήμερα καλούνται να επιλέξουν επαγγελματική κατεύθυνση ήδη από πολύ νωρίς και σε ένα τοπίο μάλιστα, συνεχώς μεταβαλλόμενο και τεχνολογικά προηγμένο. Ως νέος που καλούμαι να επιλέξω την πορεία της μελλοντικής μου επαγγελματικής σταδιοδρομίας, θα ήθελα να σας επιστήσω την προσοχή στη σπουδαιότητα του επαγγελματικού προσανατολισμού, ώστε να αποφεύγονται φαινόμενα γιγαντισμού στην τριτοβάθμια εκπαίδευση και συνακόλουθα του κορεσμού ορισμένων επαγγελμάτων, που συντελούν αμφότερα στην επιδείνωση της ανεργίας στη χώρα μας.
Κυρίως θέμα:
Ο επαγγελματικός προσανατολισμός που προσφέρεται από τα αρμόδια για αυτό το σκοπό όργανα της πολιτείας και το σχολείο πιο συγκεκριμένα, μπορεί να προσφέρει τα μέγιστα, καθώς:
- Ο «σωστός άνθρωπος» καταλαμβάνει τη «σωστή θέση», γεγονός που διευκολύνει την αξιοκρατία αλλά και τη μεγιστοποίηση της αποδοτικότητας και της παραγωγικότητας στην κοινωνία.
- Επιτυγχάνεται η οικονομική ανάπτυξη που συνεπάγεται κοινωνική ευημερία.
- Εξομαλύνονται οι ανθρώπινες σχέσεις (ομαδική δραστηριότητα, κοινωνικός διάλογος, συναδελφικότητα, συλλογικότητα).
- Ψυχική ικανοποίηση, χαρά από τη δημιουργία, αυτοπεποίθηση, υπευθυνοποίηση.
- Οικονομική ανεξαρτησία (αυξημένη αποδοτικότητα, οικονομική ευημερία, ανεξαρτησία, αξιοπρεπής διαβίωση, μη επιβάρυνση της οικογένειας).
- Επιτυχημένη κοινωνική ένταξη (απόκτηση επαγγελματικής ταυτότητας)- κοινωνικό γόητρο – καταξίωση, αίσθημα κοινωνικού προορισμού.
Τρόποι με τους οποίους μπορεί να επιτευχθεί ένας σωστός επαγγελματικός προσανατολισμός:
Σχολείο
- Να σταματήσει τη στείρα αποστήθιση γνώσεων, την τυποποίηση της διδασκαλίας και τον άγονο εγκυκλοπαιδισμό. Οφείλει να οδηγεί στη μάθηση κι όχι στην άγονη εκμάθηση, να μεταδίδει στους νέους υψηλές αρχές και αξίες.
- Αναβάθμιση του μαθήματος του ΣΕΠ με ειδικούς καθηγητές, αλλά και σύμβουλους, ψυχολόγους κ.λπ., που θα βοηθούν το νέο να γνωρίσει καλύτερα τον εαυτό του και ν’ ανακαλύψει τις πραγματικές του επιθυμίες.
- Επισκέψεις σε χώρους επαγγελματικούς, οι διαλέξεις από διακεκριμένους επαγγελματίες σε διάφορους τομείς ή οι ομαδικές εργασίες για την παρουσίαση διαφόρων επαγγελμάτων.
Πολιτεία
- Δημιουργία κρατικών ινστιτούτων, προγράμματα, διαλέξεις ενημέρωσης, παρουσίαση επαγγελμάτων.
- Αναδιοργάνωση του εκπαιδευτικού συστήματος, ώστε ο νέος να μην αναγκάζεται να προβεί σε τόσο σημαντικές για το μέλλον του αποφάσεις στο δέκατο έκτο σχεδόν έτος της ζωής του, όταν ακόμη είναι αδιαμόρφωτος και δε διαθέτει και την απαραίτητη κατάρτιση.
Επίλογος: Συνεπώς, ο επαγγελματικός προσανατολισμός μπορεί να βοηθήσει καθοριστικά στην κατάλληλη επιλογή επαγγέλματος που θα ωφελήσει τόσο το κοινωνικό σύνολο όσο και το ίδιο το άτομο. Με αυτόν τον τρόπο, θα εκπληρωθεί ο κοινωνικός του σκοπός και θα φτάσει στην προσωπική του ολοκλήρωση και αισθηματική πληρότητα. Η πολιτεία, μέσω της εκπαίδευσης, πρέπει να καθοδηγήσει το νέο αποτελεσματικά προς αυτή την κατεύθυνση.
Αποφώνηση:
Με εκτίμηση,
ΜΑΘΗΤΗΣ-ΤΡΙΑ
(Οδηγίες: Διαβάζουμε προσεκτικά την εκφώνηση και εντοπίζουμε το επικοινωνιακό πλαίσιο, τα δεδομένα και τα ζητούμενα. Έπειτα, φτιάχνουμε ένα σχεδιάγραμμα στο πρόχειρό μας με τα βασικά σημεία που θα αναπτύξουμε.
Έκθεση: 30 μονάδες: 12 μονάδες περιεχόμενο, 08 μονάδες μορφή, 10 μονάδες δομή Ποινή 1 Μονάδα για υπέρβαση του ορίου των λέξεων! (+/- 01 μονάδα ανάλογα με την εικόνα του γραπτού)
Καλή τύχη!
Επιμέλεια:
Κατερίνα Παπούλη, Φιλόλογος
Leader Teacher του τομέα Έκθεσης- Λογοτεχνίας
